Porosty Karkonoszy (The lichens of the Karkonosze Mts)
Część 2. Szklarska Poręba – skały Marianki.
Grupa skalna Marianki znajduje się w Szklarskiej Porębie przy ulicy Uroczej. W pobliżu Karkonoskie Centrum Edukacji Ekologicznej i dolna stacja wyciągu krzesełkowego na Szrenicę. Mają wysokość maksymalną około 6m i zbudowane są z granitu karkonoskiego. Wobec braku szczegółowego opisu lichenologicznego musiałem samodzielnie szukać nowych gatunków. Opierałem się na czekliście porostów Karkonoszy autorstwa dr M. Kossowskiej oraz jej osobistej, niezbędnej pomocy, za którą jestem bardzo wdzięczny. Ogółem znalazłem około 40 gatunków porostów, z czego bez niezbędnych badań laboratoryjnych z dużą dozą prawdopodobieństwa udało się oznaczyć 31.
Acarospora fuscata – wielosporek brunatny. Znana brązowawa plecha bardzo często występująca w tym terenie.
Candelariella vitellina – liszajecznik żółty. Z uwagi na kolor łatwy do zauważenia. Trudniej oznaczyć z powodu braku owocników tak bardzo typowych dla tego gatunku występującego na niżu.
Chrysothrix chlorina – złociszek zielonawy. Gatunek naskalny, częsty w Karkonoszach. Szczególnie upodobał sobie okolice wodospadów, ale o tym w innej relacji.
Cladonia sp. – chrobotek. Tak zmaltretowany na tym humusie, że nie do rozpoznania w warunkach terenowych.
Diploschistes scruposus – słojecznica pospolita. Typowy gatunek wielu skał w okolicy Karpacza i Szklarskiej Poręby. Plechy często przyjmują kolor zielonkawy, żółtawy i brązowy.
Fuscidea kochiana – ciemnik Kocha. Również częsty w okolicy na wielu skałach.
Gyrographa gyrocarpa – alfinek skręcony. Gdyby nie charakterystyczny kolor trudny do odszukania. Najczęściej w szczelinach skalnych.
Hypogymnia physodes – pustułka pęcherzykowata. Pospolity porost tu występował na skale i na okolicznych drzewach.
Lecanora intricata – misecznica skupiona. Na tych skałach znalazłem tylko kilka plech tego typowego dla gór gatunku.
Lecanora polytropa – misecznica zwyczajna. Pospolita wszędzie. od małych do dużych wysokości.
Lecidea fuscoatra – krążniczka brunatnoczarna. Również znany mi z niżu gatunek. Pamiętacie zapewne z innych relacji.
Lecidea plana – krążniczka płaska. Występuje w całej Polsce. Dzięki charakterystycznym owocnikom łatwa do oznaczenia.
Lepraria sp. – liszajec. W Karkonoszach występuje 12 gatunków tego rodzaju. Oznaczenie wymaga badań TLC.
Melanelia hepatizon – przylepka czarniawa. Dosyć pospolita na pionowych ściankach skałek.
Parmelia omphalodes – tarczownica ścienna. Gatunek bez izydiów i rosnący na skałach to niemal zawsze właśnie ten. Występuje wszędzie w Karkonoszach i Górach Izerskich.
Parmelia saxatilis – tarczownica skalna. Znana z gór i niżu. Rośnie na drzewach i skałach.
Parmeliopsis ambigua – płaskotka rozlana. Znaleziona na brzozie rosnącej przy skałach.
Pertusaria corallina – otwornica koralowata. Łatwa do oznaczenia po powiększeniu np. przy pomocy lupy.
Porpidia tuberculosa – kamusznik siny. Gatunek pospolity w miejscach lekko wilgotnych.
Pseudevernia furfuracea – mąklik otrębiasty. Pospolity w górach, rzadszy na niżu. Na Mariankach rósł na skale i obok na drzewie.
Rhizocarpon geographicum – wzorzec geograficzny. Typowe, żółte plechy tego gatunku występują w górach powszechnie, tutaj rónież.
Rhizocarpon lecanorinum – wzorzec misecznicowaty. W odróżnieniu od poprzednika ma inaczej ułożone owocniki i zazwyczaj wypukłe areolki.
Stereocaulon sp. – chróścik. Bardzo mnie ucieszyło to znalezisko. Trwają prace nad oznaczeniem z dokładnością do gatunku. Jest to prawdopodobnie Stereocaulon vesuvianum – chróścik obnażony lub S. dactylophyllum.
Umbilicaria deusta – kruszownica strojna. Typowo górski gatunek nie do pomylenia z żadnym innym.
Umbilicaria hirsuta – kruszownica szorstka. Gatunek dominujący na Mariankach (oraz na wielu innych skałach). Do odnalezienia na pionowych ścianach po wszystkich stronach.
Umbilicaria polyphylla – kruszownica wielolistkowa. Typowa plecha tego gatunku. Czasami jednak plechy łączą się ze sobą upodobniając do U. deusta. O gatunku decyduje wówczas powierzchnia plechy.
Usnea sp. – cf brodaczka zwyczajna. Po wielkim „krachu” porostowym w Karkonoszach stwierdzona ponownie po raz pierwszy w 2011 roku. Teraz powoli powraca, co bardzo cieszy lichenologów.
Xanthoparmelia conspersa – żełuczka izydiowa. Jedyna plecha, jaką udało mi się znaleźć na tych skałach, do tego bez owocników. Gdzie indziej występowały bardzo licznie.
Xanthoparmelia loxodes – żełuczka brunka. Kolejne spotkanie z tym urokliwym porostem. Pierwszy raz fotografowałem go w rezerwacie „Kręgi Kamienne” w Odrach na Pomorzu.
Xanthoparmelia verruculifera – żełuczka ciemna. Bardziej pospolita od poprzedniczki zarówno w Karkonoszach jak i na nizinach. Dosyć pospolita w okolicach Łodzi.
Tak natomiast wyglądało kilka innych z grupy nieoznaczonych. Było ich więcej, ale może następnym razem ?
Wiesław Kamiński(http://www.NaGrzyby.pl)